Na de aanval op de Houthi’s zit niemand in het Midden-Oosten op verdere escalatie te wachten

Hoewel de Amerikanen de afgelopen maanden uit alle macht verdere escalatie in het Midden-Oosten sinds het uitbreken van de Gaza-oorlog probeerden te voorkomen, zagen zij toch de noodzaak tot ingrijpen. In de nacht van donderdag op vrijdag voerden de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk luchtaanvallen uit op zestien vliegbases en raketlanceerinstallaties van de Houthi’s, de beweging die Jemen grotendeels in handen heeft.


Lees ook
Westerse coalitie probeert, met bescheiden steun van Nederland, Houthi’s in Jemen militair te verzwakken

<strong>Een Jemeniet</strong> kijkt naar een verklaring van de leider van de Houthi’s op televisie. ” class=”dmt-article-suggestion__image” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/01/na-de-aanval-op-de-houthiac280c299s-zit-niemand-in-het-midden-oosten-op-verdere-escalatie-te-wachten.jpg”><br />
</a> </p>
<p>Terwijl de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, deze week door de regio reisde met het uitdrukkelijke doel nieuwe potentiële brandhaarden zoveel mogelijk te doven en Israël tot matiging in de Gazastrook te bewegen, voerden de Houthi’s dinsdag een nieuwe golf aanvallen uit. Patrouillerende Amerikaanse en Britse marineschepen in de Rode Zee haalden achttien raketten en drie drones uit de lucht die de Houthi’s op schepen, waaronder een tanker, hadden afgeschoten. </p>
<p>Daarmee negeerden de Houthi’s, die zich solidair hebben verklaard met Hamas tegen Israël, eerdere ultimata van Washington om zulke beschietingen van de scheepvaart te staken. Sinds oktober hebben de Houthi’s tientallen aanvallen uitgevoerd, nu eens met raketten richting Israël, dan weer met acties tegen passerende schepen. De nauwe straat van Bab el-Mandeb, die langs Jemen voert, is <a rel=een cruciale schakel tussen Europa en Azië. De route – met verderop het Suez-Kanaal – is goed voor bijna 15 procent van de wereldhandel in goederen.

Niet veel keus

De Amerikanen, die eerder al de vorming van een internationale vlootmacht hadden aangekondigd om de scheepvaart in de Rode Zee te beschermen, hadden vervolgens niet veel keus meer: ze moesten wel terugslaan tegen de Houthi’s, als ze hun internationale geloofwaardigheid niet wilden verliezen. „Ik zal niet aarzelen om opdracht te geven tot nieuwe maatregelen om onze mensen te beschermen en de vrije loop van de internationale handel”, bevestigde president Joe Biden donderdag in een verklaring. Hij zei ook dat al tweeduizend schepen voor een veel langere en duurdere alternatieve route via Kaap de Goede Hoop hebben gekozen.

De Houthi’s reageerden woedend op de bombardementen. Volgens hun woordvoerders vielen daarbij vijf doden en zes gewonden. Een Houthi-woordvoerder, Mohammed Abdul-Salam, liet online dreigend weten: „Amerika en Groot-Brittannië zullen zonder twijfel een hoge prijs moeten betalen en de harde gevolgen dragen van deze schaamteloze agressie.”

De Houthi’s, een groep die sinds 2014 de dienst uitmaakt in de hoofdstad Sana’a, staan niet bekend als mannen die snel het hoofd in de schoot leggen. Jarenlang probeerden Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten, beiden voorzien van de modernste Amerikaanse wapens, vergeefs om de door de Houthi’s verdreven regering weer in het zadel te krijgen. De oorlog veroorzaakte enorme verwoestingen en bracht een groot deel van de bevolking aan de rand van de hongerdood.

Maar de strijders van de Houthi’s, die in de loop der jaren steeds meer militaire steun ontvingen van Iran, hielden stand. Sinds 2022 is er een wapenstilstand van kracht en vooral Saoedi-Arabië hoopt op een vredesverdrag dat een einde zou kunnen maken aan de kostbare oorlog. Dit is ook een van de redenen waarom de Saoediërs zich nu niet bij de Amerikaanse actie tegen de Houthi’s aansluiten en oproepen tot kalmte.

Geen grote populariteit

De Houthi’s, die tot voor kort wegens hun harde optreden in eigen land en wijd verbreide corruptie geen grote populariteit onder de Jemenieten kenden, hebben de laatste maanden met hun acties ter ondersteuning van Hamas veel waardering geoogst, niet alleen in Jemen zelf maar ook elders in de Arabische wereld. Het is ook geheel in lijn met hun ideologie. Al jaren is hun lijfspreuk ‘God is de grootste, dood aan Amerika, dood aan Israël’.

Hoewel de publieke opinie in landen als Saoedi-Arabië en Egypte eveneens op de hand van de Palestijnen is, spreken de leiders van die landen zich liever niet openlijk voor Hamas uit. Ze vinden Hamas te radicaal en bovendien strijken ze hun machtige bondgenoot Amerika liever niet tegen de haren in. Maar zich openlijk aan de kant scharen van de VS en Israël in dit gevoelige conflict willen ze evenmin, daarom houden ze zich liever stil. Het Saoedische en Egyptische ongemak biedt intussen alle ruimte aan de Houthi’s en hun voornaamste steunpilaar, Iran, om zich op te werpen als de enige ware bondgenoten van de Palestijnen.

De enige Arabische staat die de Amerikanen bereid vonden zich bij hun actie tegen de Houthi’s aan te sluiten is het kleine Bahrein. Het onderstreept – ongetwijfeld tot vreugde van Iran maar ook van landen als Rusland en China – hoezeer de Amerikanen door hun steun aan Israël bij de Gaza-oorlog in een isolement in het Midden-Oosten terecht zijn gekomen.

Houthi-leider Mohammed Ali al-Houthi in Sanaa op een protest tegen de Amerikaanse aanvallen van vrijdagnacht.
Foto Khaled Abdullah/Reuters

Aan de leiband van Iran

Ook Iran heeft overigens al laten blijken niet uit te zijn op een grotere oorlog in het Midden-Oosten. Die zou makkelijk kunnen oplaaien tussen Israël en Hezbollah, een andere nauwe bondgenoot van Iran. Hezbollah heeft nog een rekening met Israël te vereffenen nadat de nummer twee van Hamas, Saleh al-Arouri, die te gast was bij Hezbollah in Beiroet, vorige week bij een raketaanval werd gedood. De VS hebben Iran echter naar verluidt met keiharde represailles gedreigd als Hezbollah Israël echt zou binnenvallen. Ook Hezbollah zelf is beducht voor nieuwe verwoestingen in Libanon.

De Houthi’s lopen volgens de meeste analisten veel minder aan de leiband van Iran dan Hezbollah. Maar Iran zal vermoedelijk niet al te veel op matiging bij de Houthi’s aandringen, want het heeft er geen enkel bezwaar tegen wanneer de Houthi’s de Verenigde Staten, Israël en enige andere Westerse landen waarmee het niet op goede voet staat in verlegenheid blijven brengen.

In 2016 was er ook al eens een korte botsing met de Houthi’s. Na beschietingen van de kant van de Houthi’s voerde het Pentagon destijds een raketaanval uit op raketlanceerinstallaties, waarna de Houthi’s verdere aanvallen staakten. De Amerikanen hopen van harte dat dit ook nu gebeurt, want ook zij zitten allerminst te wachten op verdere escalatie, maar de Houthi’s zijn nu veel sterker. Het lijkt dan ook niet waarschijnlijk dat ze zich verder stil zullen houden.


Lees ook
De aanvallen van de Houthi’s kunnen de wereldhandel ernstig ontregelen – wat beweegt deze rebellengroep?

De Jemenitische kustwacht, loyaal aan de internationaal erkende regering, op 12 december op de Rode Zee.